Wednesday, December 14, 2016

RIKUJTIM I ATDHETARIT, FOLKLORISTIT, ETNOGRAFIT DHE SHKRIMTARIT TË SHQUAR SHQIPTAR – AT SHTJEFËN GJEÇOVI


Sot në Zym të Hasit u mbajt EDICIONI I 45-të “TAKIMET E GJEÇOVIT 2016”

Nikoqir i këtij manifetimi ishte z. Frrok Kristaj.

Të pranishëm ishin shumë mysafirë, si nxënës, studentë, profesorë, shkrimtarë e poetë, artistë e muzikantë, valltarë e instrumentistë, qytetarë dhe politikanë.
Pjesëmarrësit vinin nga të gjitha trojet e Shqipërisë Natyrale.

Organizatore e këtij manifestimi ishte Shoqata e Shkrimtarëve “Shtjefën Gjeçovi” e Zymit në bashkëpunim me DKRS të Prizrenit.
Këtë manifestim e shpalli të hapur z. Frrok Kristaj, i cili i përshëndeti pjesëmarrësit me fjalën e tij dhe shkurtimisht shpalosi një historik të këtij manifestimi, që organizohet prej vitit 1971.

Me një fjalë rasti, u ftua të paraqitet z. Enver Hoxhaj, ministër i P J i R së Kosovës, i cili theksoi se kombi ynë gjatë historisë sonë dha shumë për lirinë e tij, dhe porositi që brezat e rinj të mos e harrojnë të kaluarën tonë evropiane, të tashmen dhe të ardhmen.

Pastaj, me një fjalë të shkurtër rasti u paraqit edhe Imzot Dodë Gjergji-Ipeshkëv i Kosovës dhe pas tij u hap programi i këtij edicioni me një pjesë dramatike, kushtuar të shenjtës Nënë Terezës, nga të rinjtë e Famullisë së Prizrenit, nën udhëheqjen e Motrës Age.Dhe më pas u shfaq një valle nga anëtarët e SH E K “Katarina Josipi”.

Tani filloi Ora letrare “ANTON PASHKU”, ku me vargjet e tyre u paraqitën krijuesit letrarë:Ilire Zajmi (Prishtinë), Ramadan Mehmetaj (Prishtinë), Kujtim Morina (Tiranë), Raif Gashi (Prishtinë), Nikollë Lokaj (Tiranë), Sylë Osmanaj (Prishtinë), Adem Zaplluzha, Mark Kuzhnini (Prizren), Idriz Berisha (Klinë), Albert Markjakaj (Gjakovë), Ismet Krasniqi (Klinë), Nexhat Çoçaj (Gjonaj-Has).

Këshilli Organizativ i manifestimit në vazhdim ndau çmimet tradicionale.
Gazetarja, Arbana Xharra u nderua me Çmimin “UNAZA E KATIT”; veprimtari PAL GJECI u shpërblye me Çmimin “AT SHTJEFËN GJEÇOVI”
për kontribut në rregullim të infrastrukturës së lokalitetit dhe asfaltimin e rrugës deri te vendi ku është vrarë AT SHTJEFËN GJEÇOVI; Çmimin “PENA E BOGDANIT” e fitoi editori Abdullah Zeneli dhe, Pllakata “SHTJEFËN GJEÇOVI” iu dhurua instrumentalistit të talentuar z. Shaqir HOTI.

Ndërsa Çmimi “PENA E ANTON PASHKUT” iu nda shkrimtarit AGRON TUFA.
Me kaq ky manifestim kulturor u përmbyll.
http://www.fjala.info/rikujtim-i-atdhetarit-folkloristit-etnografit-dhe-shkrimtarit-te-shquar-shqiptar-at-shtjefen-gjecovi/

Tuesday, December 13, 2016

When you are Away


When you are away a half of me is not here,
and I don’t know what to do with my other half
I con her with some words of lullaby
that you will come back soon with a hug,
you will come back to get warm by your fire
you, my dear Knight.
When you are away,
I don’t know what to do with myself.
I spend my time of waiting.
I transform myself in an eye and ear:
for a bell to ring, for a new message on msn,
a love messenger from you.
When you are away
your scent around the house makes me shiver.
I start imagining the minute when you’ll come
I try to make the world little,
so little that will not have any distance,
and I can kiss you with much longing,
when you’ll come back in my bosom.
When you are away,
I hate the distance
I challenge the wait.
 
 
 

 
 

 

 

Kadareja vazhdon të kërkohet nga lexuesit shqiptarë


Periudha qershor-nëntor i ndaj dy panairet me të më mëdha të librit që mbahen në dy kryeqendrat shqiptare, në Prishtinë e në Tiranë, ku promovohen shumica e titujve të rinj të autorëve shqiptarë e botohen në shqip shkrimtarë nga vende të botës.

Shumica e lexuesve pohojnë që përpiqen t’i freskojnë bibliotekat e tyre gjatë këtyre panaireve, për shkak të mundësisë më të madhe për zgjedhje, por edhe për shkak të çmimeve më të arsyeshme.

Në përfundim të edicionit të fundit të Panairit të Librit në Prishtinë u tha se librat më të shitur ishin “Përcaktimi i dashurisë së Marie Gjonit” nga Veton Surroi, “Rebelimi i Lulus” nga Albatros Rexhaj, “Shkëlqim dhe tmerr” nga Bekim Fehmiu, Veli Karahoda me librin “Serpenti dhe hija” dhe “Puthësi i paligjshëm” shkruar nga Azem Deliu, megjithatë edhe shitësit e librarive më të vogla që janë çdo ditë të vitit në kontakt me dashamirët e librit mund të tregojnë se për çka interesohen më shumë lexuesit dhe çfarë i mungon tregut të librit në Kosovë.

Siç tregon për Gazetën Zëri Edon Zeneli nga Libraria “Buzuku”, që ndodhet në qendër të Prishtinës, ndër shkrimtarët shqiptarë lexuesit vazhdojnë ta kërkojnë shumë Ismail Kadarenë. Në listën e ngushtë hyjnë megjithatë edhe emra më të rijnë shkrimtarësh si Albatros Rexhaj apo Arben Dedja.

“Pesë titujt shqiptarë më të kërkuar së fundi në librarinë tonë janë “Një ditë në natën pa fund” nga Kasëm Trebeshina, “Mëngjeset në Kafe Rostand”, nga Ismail Kadare, “Dopio gjashta” Darien Levani, “Rebelimi i Lulus” nga Albatros Rexhaj dhe “Histori Eskatologjike” nga Arben Dedja”, tregon Zeneli. Ndonëse gjithmonë qarkullon njëfarë miti se librat me poezi kërkohen më pak, lexuesve nga Kosova po u duken atraktive përmbledhjet poetike siç janë “Valsi i mesnatës” i Ilire Zajmit apo “Këngë nga Rruga e Farkëtarëve” e poetit të ri Ndriçim Ademaj.

Adhuruesit e poezisë vazhdojnë të kërkojnë librin e Pablo Neruda-s “Deti dhe Kambanat”. Ka interesim edhe për poetet shqiptar siç janë Ndriçim Ademaj, e librin e tij të fundit “Këngë nga Rruga e Farkëtarëve”, Adem Gashin e përmbledhjen “S'i duhet kujt gjaku im”, Rita Petron e librin “Vrima” apo shkrimtaren Ilire Zajmi dhe veprën e saj “Valsi i mesnatës””, bën të ditur Zeneli. Tutje librari shpjegon se nuk mungon interesimi as për titujt e përkthyer nga gjuhë të huaja.

Bëhet fjalë këtu për shumë libra “best seller”, motivues, historik e fitues çmimesh ndërkombëtare. “Sa i përket shkrimtarëve që janë sjellë në shqip nga gjuhë të huaja këtu tek Buzuku kërkohet shumë së fundi Adam Grant dhe libri i tij “Origjinalët”, nobelistja Svetlana Aleksieviç dhe “Zëra nga Çernobili”, Charles Duhigg me librin “Fuqia e shprehisë”, Jojo Moyes me “Unë më parë se ti”, Julia Navaro e libri “Më thuaj kush jam”, e tituj të tjerë”, thotë Zeneli. Libri “Origjinalët” na mëson si të propozojmë idetë e reja dhe si të mos biem pre e mendimit kolektiv. Duke u mbështetur në studime befasuese dhe histori që përfshijnë fushat e biznesit, politikës, sportit dhe argëtimit, Grant na mëson hap pas hapi si të dallojmë një ide me vlerë, si të ngremë zërin pa rrezikuar të na e mbyllin gojën, si të ndërtojmë aleanca, të zgjedhim kohën e duhur për të vepruar, të përballemi me dyshimin, etj. Po ashtu, prindërit dhe mësuesit mund të shohin si mund t`ua ushqejnë origjinalitetin fëmijëve, dhe drejtuesit nga ana e tyre, mund të gjejnë disa mënyra se si mund të ndërtojnë kultura që janë të hapura ndaj mendimit ndryshe.

Në anën tjetër, përmes librit “Zëra nga Çernobilli” lexuesi shqiptar u njoftua me nobelistën e fundit të letërsisë, me shkrimtaren dhe gazetaren bjelloruse, Svetlana Alexievich. Kjo vepër u përkthye nga Urim Dërguti dhe u botua nga Shtëpia “Botuese Buzuku” vetëm një muaj pasi Alexievixh mori çmimin nobel. Nga po e njëjta autore është paralajmëruar të vijnë në shqip edhe libri “Lufta nuk ka fytyrë gruaje” (War’s Unwomanly Face)”. Ky libër, botuar më 1985 është libri i parë i Alexievich, dy milionë kopje të së cilit janë shitur.

Romani ndërtohet prej monologëve të grave në luftë të cilat flasin për aspektet e luftës së dytë botërore, që nuk janë trajtuar më parë.
http://albest.al/informacion-risi/794-kulture/4713-kadareja-vazhdon-te-kerkohet-nga-lexuesit-shqiptare.html

Wednesday, September 07, 2016

DARIJA U GAZETI – NACIONAL
















Jedna od  najsvestranijih  mladih umjetnica, poznata pjesnikinja, esejistica, književna  kritičarka, dobitnica brojnih nagrada među kojim se ističe i prestižna nagrada „ Kiklop“ za zbirku pjesama „ Pleši Modesti, pleši“, Darija Žilić ovih je dana ovjenčana još jednim priznanjem.
Naime, Poezija Darije Žilić prevedena je na albanski jezik i objavljena u posljednjem broju časopisa  Nacional. Prevoditeljica je ugledna novinarka i pjesnikinja iz Prištine, Ilire Zajmi Rugova. Tjednik “Nacional” ( dnevno online na: www.gazeta-nacional.net) je magazin samo za albansko medijsko tržište, posvećen kulturi, književnosti, umjetnosti, znanstvenim istraživanjima i nacionalnom pitanju.
Kao dio medijske grupe “Nacionalne grupe” je nastao u Tirani, prije 8 godina, od strane grupe priznatih pisaca, publicista i prevoditelja.. Ubrzo je Nacional posto značajan časopis koji se distribuira u 10 tisuća primjeraka u Albaniji, Kosovu, Makedoniji i Crnoj Gori.
Časopis uređuje istraživač, prevoditelj, izdavač i pjesnik, poznat i međunarodno priznat Muje Buçpapaj, uz pomoć osoblja stručnjaka u Tirani, Prištini, Skopju, SAD, Rimu, Ateni, Baselu i Ulcinju. Akademski časopis “Nacional” je otvoren za istraživanje i međunarodnu suradnju na visokoj razini, akademskoj, ali i književnoj i umjetničkoj..
Uz ovo priznanje Darija je i dobitnica jednomjesečne stipendije.
Veliki intervju s  književnicom Darijom Žilić možete pronaći na našim stranicama

.http://kult-portal.com/darija-u-gazeti/

Wednesday, August 31, 2016

Darija Zilic












Pas festave

Sa ma ka ënda shijen e brokolit dhe supën me lulelakër
pasi kemi lënë pas gjellërat me mish të paganëve 
Besimtarët mund të pinë duhan në rrugë përsëri,
e fëmijët mund të han çokollatë,
këngëtarët fërshëllejnë  këngë ustashe dhe çdo gjë
kthehet  "ashtu si ishte."
Çfarë është ky mohim për të cilin po flitet ?
Çfarë dënimesh po i përgadisin trupit ?
Vetëm po na shkurtojnë gëzimet, e zbrazin jetën 
karficat pa flokë dhe ngallëzimet e vogla.
Trupi yt është i denjë për shikimin e zotit,
e mendimet, që bridhnin  në kokën time
janë daravitur dhe na shndërrojnë  
në tranguj të vegjël.


Vallëzo, modesti, Vallëzo
Vallëzo,  Modesti, vallëzo,
pas teje mbeten vitet e llagerit rozë
shëtitjet, e gjata të vetmuara nëpër skajet e qytetit
dhe mijëra vera me një mori librash nëpër shtretër.
Në lundrim vetëm sill një filxhan çaji
dylbitë dhe një mjet që fshin
çdo kujtim të tepërt të udhëtimit.
hijen e agaves që rritet   anije
netëve të gjata në qiell të hapur, dëgjo si
treten tingujt e botës.
Ke gjetur dashurinë e jetës tënde
 a ka lumturi më të madhe, se kur bie në mendime  
për ty në çdo kohë të ditës, e askush nuk e sheh!


E ardhmja është e ndritshme!

Mendoj  prej sot deri nesër.
Në bllokun e shënimeve tuna,
në ekranin e kompjuterit
fotografi e lules në ujë.
E ardhmja është e ndritshme, tha
atletja e  famshme dhe shtoi -
duhet jetuar këtë moment, dhe vetëm
pastaj  të mendosh.

Në portin e Rijekës

Çfarë ke menduar? Se deti, vetvetiu, është shërues ?
Që do të magjeps? Nuk e ke vërejtur se aromën e tij e gëlltisin
harqet austrohungareze  e zërat e Parafit janë zhdukur  kaherë.
Rijekasit çkopsitin këmishat, sikur nxitojnë të zhyten në det,
si të mos kenë ku të fshihen tjetër.
Nuk punojnë qendrat tregtare as butiqet, mbeten vetëm stolet në port.
Shtrihu në njërën prej tyre, hiq trikon që është

ende plot me dëborë. Imagjino që tani agave lulëzon, ti vrapon pas
topit, iu ofron çokollatë të moshuarve. Nëse do kesh sukses,
do bien portokaj nga Hvari. Shih, nga anija po vijnë arkat mbushur me udhëtarë të verbër.
Në mbrëmje, në Sushak, ndërsa je duke kënduar e lexuar, ashtu
fshehurazi, fol për gjithçka. Përmendja trupin dashurinë
dhe burrin, njeriut me birrë, artistit qesharakë,
aktivistit flokëgjatë. Çfarë ke menduar? S’ kam menduar asgjë.


Fryma

Merr  frymë dhe lëri hijet e acarit dhe  zhardhokët 
të shkrihen dhe të çelin kopshtijet tua të brendshme
E zemra, që ka mbledhur hidhërim me vite,

le të pushojë në prekjen e lehtë
të një dore të qetë të dikujt.

 

Përktheu në shqip: Ilire Zajmi

www.gazeta-nacional.net

Tuesday, August 23, 2016

"Valsi i mesnatës” guximi kundër tabuve që kufizojnë jetën




 

 

Rezart Palluqi

Sipas mendimit tim, libri “Valsi i mesnatës” i autores Ilire Zajmi, do të kënaq shijet e të gjithë atyre poezidashësve, që e lexojnë atë JO për t’u argëtuar me lojën e fjalëve, zbërthimin e simboleve apo kodeve të fshehta. Ky libër do të kënaq ata dashnorë të poezisë që në të kërkojnë ushqim shpirteror, gjuhë të kthjellët dhe që i kundërvihet me guxim çdolloj tabuje që ua kufizon jetën. Ky libër është për të gjitha moshat.

Nëse një lexuesi i bie në dorë një libër, si në këtë rast me poezi, dhe gjatë leximit nuk arrin ta kuptoje gjininë e autorit, atëherë, ai libër për mua e ka arritur qëllimin e tij madhor: mosrënien në kurthin gjinor. E them këtë, sepse në hapësirën shqiptare më ndodh shpesh ta kuptoj menjëherë gjininë e autorit, ku ndjej dhunshëm frymën mashkullore ose feministe.
Për fat të mirë, kjo nuk më ndodhi teksa po lexoja librin më tëri të poetes dhe prozatores, Ilire Zajmi, “Valsi i mesnatës”, botuar prej shtëpisë së mirënjohur botuese, “Buzuku”.
Mirëpo kjo nuk e pengon autoren t’i kundërvihet me dinjitet paragjykimeve të burrave, që gratë shpesh i njëjtësojnë me Helenën e Trojës. Këtë e ndeshim në poezinë,“Helen e panjohur”. Aty autorja thotë me fjalë të tjera, se një grua e ndershme dhe dinjitoze nuk e lejon bukurinëe saj të bëhet mollësherri e burrave të pushtetshëm.
Jam një Helenë e panjohur
Mungesën time s’e vëren askush
Asnjë burrë s’u vra për bukurinë time
E s’e mati fuqinë në dyluftim

Poetja hidhet pothuajse në të gjitha rolet, duke i dhënë poezisë së saj shumë zëra: herë qortuese/urdhëruese, herë vetmohuese, ( anti-hero), herë frymëzimdhënëse, herë shpresëhuazuese, herë filozofike dhe destruktive.
Nocionin filozofik ajo e shpreh mjaft fuqishëm në vargjet e mëposhtme:
Dëshirat janë zogj shtegtarë të trembur
Nga vende të panjohura vijnë.
Në vende të panjohurashkojnë.

Ose kur atë e ngjiz me harresën, këtë tirane të pavdekshme.
Poetja është e vetdijshme rreth dramave që ka sjellë kujtesa e dobët e njerëzimit, aq më tepër ajo shqiptare, ku krimi avullon më shpejt sesa shkuma e birrës.
Harresa është helmi i të gjallëve.
Psalm i të vdekurve.

Pamjaftueshmërinë e kohës, poetja e shpreh si më poshtë aq bukur,
Mos më sill as lule as libra
Në do të më dhurosh diçka më dhuro pak kohë

Kohën këtu autorja e vë mbi artin, çka i jep vargut të saj ngjyresa Niçeane. Nëse njeriu do të jetonte të paktën 500 vjet, ndoshta atëherë ai do të mësonte prej gabimeve të tij, qëi ka përsëritur me qindra herë. Mbase atëherë, arti do të ndikonte më fuqishëm në veprimet , sjelljen dhe vendimet e tij. Ndaj, edhe poetja, e shpall këtu “kohën e bollshme”, si shëruesen e plagëve shekullore që e lëngojnë njeriun duke e mbajtur të gozhduar në shtyllën e fatalitetit të pacak.
Dashurinë, poetja e gdhend mjeshtërisht, në poezinë “Një mëngjes”, ku ajo qorton të gjithë ata që dashurinë e kërkojnë jashtë vetes së tyre. Dashurinë, poetja thotë e kemi brenda nesh, ndaj dhe është marrëzi ta gjurmosh atë me llojlloj mjetesh, sa romantike aq edhe luksoze.
Në dashuri nuk ka hierarki, dhe këtë poetja Zajmi e shpalos në poezinë “Vjen një ditë”
Atëherë vetëm atëherë do ta kuptosh
Se ti nuk ishe kurrë mbret e unë kurtizanë.

Në një poezi tjetër ajo i qorton burrat që të mos ëndërrojnë për gruan e përkryer, ashtu siç e bën kur i qorton femrat që të mos ëndrrojnë për princin e tyre mbi kalin e bardhë.
Zajmi, jo më kot përmend heraherës vargje të poeteve të famshme, si Ana Ahmatova, Emily Dickinson, Sylvia Plath, Erica Jong.
Zajmi është e vetëdijshme se arti, duke përfshirë edhe atë letrar shqiptar,vazhdon të dominohet prej burrave. Ajo do që ta thyejkëtë tabu, jo duke i urryer burrat dhe shndërruar ata në gogol, por duke i bërë thirrje vetvetes dhe femrës që të jetë vetvetja dhe reflektojë pjekuri të thellë, intelektualizëm, pa i shpëtuar butësia magjike femërore/mëmësore.
Ja disa vargje ku ajo e shpreh ketë mjaft kthjellet.
Të të them se dashuria do të trokasë në portën tënde
Të të bëjë të ndihesh grua besomi peshës së fjalës
Fatin tënd vetëm ti e shkruan!

Zajmi e zgjeron gjeografinë e saj tematike, duke cekur temat mjaft delikate, si ato fetare. Ajo nuk shtiret por demonstron panevojshmërinë e dhjetëra profetëve dhe sistemeve të ndërlikuara fetare.
Zoti është njëri nga ne
I maskuar me parukë syze dielli
Shëtit në të njëjtat rrugë e bulevarde
Vesh minifund e blu xhins të grisur
Zoti (a) i flet të gjitha gjuhët e botës
Pa përkthyes pa telefon të mençur e wifi

Por ajo nuk rrëshqet në blasfemi, sepse Zotin ajo e kërkon, kuptohet, sipas mënyrës së saj.
Zoti më do
Frymoj në një fije bari të përmbytur nga një rrëke shiu
Përkëdhel flokët mëndafsh të artë të diellit
Puth buzëmjaltë kaltërsinë e virgjër të qiellit
Ledhatoj epshkallur gjinjtë lakmitar të hënës
Dashuri me thjerrëza nuk dua
Verbëria ime kërkon sy.

Më tutje ajo zbret një shkallë më poshtë Zotit , duke kaluar tek idhujt dhe treguar sesa të dëmshëm ata janë për shoqëritë.
Idhujt
Me emrat tuaj njerëzia mëkatet lan
Velin e dekadencës mbulon

Zajmi nuk ka kohë të merret me “artin për art”, ose artin egoist, siç e quaj unë, që thotë: njerëzimi le të shkojë në djall, rëndësi ka qëunëtë mbyllem në manastirin tim, dhe kënaq egon time letrare. Ndaj, në këtë aspekt, ajo vazhdon traditën poetike të rilindasve tanë.Zajmi e ndjen thellë në palcë kalbëzimin total moral të shoqërisë shqiptare e më gjerë. Këtë shqetësimin ajo e shpreh nëçdo varg apo gërmë.Kolera e kafepirjes shqiptare. Thashethemet dhe dembelia qëna kllapos brenda hapësirës shqiptare. Përdhosja e idealeve të lirisë, si në rastin e para dhe mbasçlirimit të Kosovës.
Vargu i saj është dinamik, ulëritës. Poetja nuk i ngjesh vargjete poezive të saj me kode të fshehura,fenomene mistike apo simbolike. Mesazhi aty,loz rol parësor. Ajo zgjedh për përmbajtjen dhe jo amballazhin. Ajo nuk rimon. Vargu i saj është i lirë. Forma përcaktohet prej tematikës ose poezisë dhe gjendjes emocionale. Stili i saj luhatet midis modernes dhe arkaikes. Arkaikja shfaqet në poezinë ku autorja i lutet të birit të mos e harrojë tokën e etërve të saj, stërgjyshërve të tij.
Jam i sigurt se edhe lexuesi nuk do të dëshironte që unë ta zbërthej të gjithë librin në këtë recensë. Sidoqoftë sipas mendimit tim, libri “Valsi i mesnatës” i autores Ilire Zajmi, do të kenaqë shijet e të gjithë atyre poezidashesve, që e lexojnë atë JO për t’u argëtuar me lojën e fjalëve, zbërthimin e simboleve apo kodeve të fshehta. Ky libër është për të gjitha moshat.
Poezitë e saj, sa vetëmohuese aq edhe moralizuese, bëhen edhe më të besueshme, ngaqë Iliren e kam takuar dy herë personalisht. Krijova përshtypjen e një gruaje dinjitoze,që ashtu si poetet e vërteta, dinë të bëjnë edhe shërbëtoren sakrifikuese hyjnore në art, edhe të mençurën e intelektualen në jetën e përditshme. Ndaj, edhe poezia e saj fluturon pothuajse po aq lart sa qenësia e saj fizike në jetë, dhe kjo s’është e lehtë ta arrish në hapësirën shqiptare, ku femra ende s’e ka gjetur vetveten dhe demonstruar artisten e pjekur.
Po i mbyll përshtypjet e mia me dy vargjet e mëposhtme të mrekullueshme, ku poetja shpreh jo vetëm dëshpërimin e saj universal poetik, por edhe mjerimin që e ka pushtuar poezinë shqiptare.

Shkruaj poezi në dritën e hënës
I gris nën rrezet e diellit


Amsterdam, 9 gusht, 2016

http://www.kultplus.com/?id=12&o=493

Return to homeland


Kliton Nesturi




 
 
 
 
 
 
 
To return to homeland, after a long time,
It’ s like to return to a place unknown.
Nobody welcomes you open arms, as before,
All remember about you, just for a while.

To return to homeland, from where you left once,
means to a fresh start everything from scratch,
means to be more indifferent than indifference,
stronger than shame and more insidious than soother.


To return to homeland, where once you felt Lord,
It means to meet less friends and yourself
somewhere.
it means to live like unyielding giant
over the ruins of the past and people-relics
facing everywhere.


To return to homeland, of which you sing once,
It means to feel yourself to enjoy and cry.
means through your dreams away and live reality
despite to much things that you don’t like.

To return to homeland, after once you left,
See politicians as sluts play with virtue
 constantly enriched as god to everyone .
Then, you oath and curse  yourself
Than once you refuse to become a politician.

To return to homeland , after a long time,
It means to take fate in your  hands
And to straighten the true path of life.
If not, all you can do is just to spit on the face.

Friday, August 19, 2016

A e di?



Shpirt,

A e di si përfundojnë puthjet e vjedhura

lotët mbetur në grykë  

dhimbja e mbytur në gjoks

gishtat kryqëzuar    
grushtat shtrënguar
për të goditur  malin që s ‘bëzan”

Shpirt,  
A di të lexosh heshtjen
përshpëritjet në dritëhënë
kërkimfaljet që goja kurrë si dëgjoi
fjalët që kurrë s’u thanë  
bebzat që tradhtuan 
diellin perënduar në flakërim

 Shpirt,
A e di ku përfundojnë dashuritë e vrara ?
Më mirë të mos e dish
Ti se ke kuptur kurrë ç’është dashuria! 


Saturday, July 30, 2016

Gjithçka


Gjithçka qё më vret

mё bёnё tё ndihem e gjallё

syrin veshin duart buzët mendjen

në sy shkёlqimi i asaj që kam parë

në vesh zёrat  që kam dëgjuar

në duar çdo gjë që kam prekur

në buzë puthjet e shijuara

nё trup ёmbёlsia e dyzimit

në mendje gjithçka që kam jetuar

Bëhem e gjallë përditë

me gjithçka që më vret.

 

Monday, July 18, 2016

Kur them grua, them emrin tim

8 Korrik 2016 • 07:57 •
 
“Mjeshtre e projeksionit të pasioneve të pafundme për t’i kuptuar vlerat e lirisë njerëzore, lirinë për të dashur, lirinë e thellë  të ekzistencës..” shkruan shkrimtarja belge Bernadette Herman për poezitë e autores Ilire Zajmi. 
Përmes vargjeve të saj magjike ndien një ndjenjë sublime dhe të shijshme si mjalti e një mali. Një imazh që, në të gjitha dimensionet e mundshme, duhet të pajtohet me vetveten.
Ajo grish lexuesin për të kuptuar vlerat e lirisë njerëzore, lirinë për të dashur, lirinë e thellë të ekzistencës dhe të pasioneve  të skutave më të thella të shpirtit, shkruan Herman.
Ndërsa shkrimtarja franceze Adeline Yzac  thotë  se te  poezitë e Ilires zëri shtrihet, vargjet flasin vetë. Flet vetmia, dyshimi, brishtësia, pritjet”.
“Në poezitë e saj ka etje, dëshirë, dashuri, frikë njerëzore. Kur lexon poezitë e saj doemos të kujtohet Virginia Woolf. Kur them grua, them emrin tim, Ilire Zajmi” vlerëson Yzac.
“Ndjeshmëria e dukshme e shprehjes poetike të Ilire Zajmit është në të vërtetë kulminacioni i forcës së saj të brendshme. Në poezinë e saj spikat një vëmendje e vazhdueshme dhe një dashuri e thellë për jetën dhe njerëzimin - pavarësisht nga iluzionet dhe zhgënjimet që e kanë shënuar rrugën e ekzistencës. Këtu buron fuqia që mund dhimbjen, duke u transformuar në një gjuhë të ëmbël e imediate poetike, që flet me ata që kanë zemër dhe zgjuarsi. Fjala është një pasqyrë në të cilën mund të lexohet teatri i madh i botës, sikur të ishte një teatër i së vërtetës, pa maska”- është shprehur poeti italian Giuseppe Napolitano.
Për poezinë e Ilire Zajmit kanë shkruar edhe Edi Shukriu e Anila Xhekaliu.
“Vargjet e Ilires në dukje janë të qeta dhe u ngjasojnë një lundrimi liqeni ku përmes çasteve të zëna reflektohet deti i trazuar i jetës që e jetuam, e jetojmë dhe të njerëzores që e mëtojmë.
Në poezitë e saj Ilirja provon që t’i bëhet digë paragjykimeve gjinore dhe të ridëshmojë se poeti është poet dhe se fjala nuk ka dallim gjinie” - thotë shkrimtarja e arkeologia Edi Shukriu.
“Peizazhi poetik i Ilire Zajmit tek ‘Valsi i mesnatës’ është i tejpasur. Idhujt e saj e shoqërojnë në kuvendimet e brendshme, zëri i saj shkrihet me zërat e Safosë, Nefertitit, Musine Kokalarit, formëson të sotmen, të përditshmen, një aureolë të plotë ndijimesh. Tablotë janë si lule të dhimbjes të botës së femrës. Një poezi hera-herë e fortë, që stigmatizon, por që josh e shëron”- shkruan shkrimtarja e përkthyesja Anila Xhekaliu.
Këto janë disa nga vlerësimet për poezinë e Ilire Zajmit, të paraqitura në vëllimin poetik “Valsi i mesnatës”, të botuar nga shtëpia botuese “Buzuku” e Prishtinës.
“Valsi” edhe pse i ndarë në ciklet si “Fundi i pafund”, “Prani e munguar”, “Vaktet e dashurisë” dhe “Fundi i fillimit” vjen si një poemë.
Libri hapet me poezinë “Këshilla vetes” dhe mbyllet me poezinë “Fundi”.
Para çdo cikli në libër janë përfshirë citate të ikonave të grave shkrimtare, të shquara në kohë e vende të ndryshme si: Nefertiti, Safo, Musine Kokalari, Emily  Dickinson, Alda Merini, Ana Ahmatova, Maya Angelou, Erica Jong, Katherine Mansfield, Antonia Pozzi, Oriana Fallaci.
Citatet e përzgjedhura gërshetohen mrekullisht me poezitë e “Valsit”. Te disa poezi madje autorja kuvendon me këto autore të përmendura më sipër. Te poezia “Këshilla vetes” autorja këshillon veten: “Kujdesu fort-fort për unin tënd Musine e lufto deri në fund për gjërat që do”.
Ndërsa te poezia  “Fjalët” ajo pyet Antonia Pozzi, a ishte fjala e para?”.   
Te poezia  “Një dhomë për vete” dialogu zhvillohet me të famshmen Virgjinia Uolf. Dialogë të tilla e kuvendim me shkrimtaret e tjera, autorja kultivon edhe te poezitë e tjera të librit “Valsi i mesnatës”.
Temat që trajton janë universale. Temat e  përbotshme si dashuria, jeta e vdekja, por edhe absurditeti ekzistencial karakterizojnë poezitë e Zajmit në tërësi.
Valsi është përmbledhja e tretë me poezi e Ilire Zajmit, e botuar në gjuhën shqipe. Në libër janë përfshirë edhe poezi të mëhershme nga librat e botuar në shqip e në gjuhë të huaja.
Përndryshe, në shqip “Valsi i mesnatës” i Ilire Zajmit vjen 15 vjet pas botimeve në gjuhë të huaja. Poezitë e Zajmit janë botuar me sukses në disa gjuhë të huaja. “Amnesia” është botuar në Portugali,  “C’est la fin” është botuar në Francë, është prezantuar në shumë revista ndërkombëtare e festivale të letërsisë, si dhe në antologji të përzgjedhura nga autorë të ndryshëm.
Përveç poezisë, Ilire Zajmi ka sprovuar veten edhe në prozë e publicistikë.
“Un treno per Blace” është botuar në Itali, ( ‘Një tren për Bllacë’, botuar edhe në shqip), ndërsa në prozë ka botuar “Fashitja e ëndrrave rebele” dhe “Era”.  Pa harruar të përmendet këtu edhe librin studimor në fushën e gazetarisë “Pamjet televizive dhe realiteti”.   
 
      

      
 
 

    

Friday, June 10, 2016

U promovua “Valsi i mesnatës” i Ilire Zajmit – Rugovës

Kulturë31.05.2016 19:33
Pasi që aktorja Anisa Ismaili e bëri një përmbledhje të punëve që bën Ilire Zajmi-Rugova, e pyeti nëse lodhet ndonjëherë. Ajo iu përgjigjet me “Po”.

Pyetjes se a ushqen shpirtin me shkrim Zajmi iu përgjigj me “sigurisht”, ndërsa pyetjes së tretë se a do të ndalet ndonjëherë së shkruari ajo u përgjigj me “kurrë”. Në këtë formë të bashkëbisedimit që dukej spontan, u promovua libri i saj i fundit në gjuhën shqipe.

“Valsi i mesnatës” përbëhet nga poezi që i thurin vargje, dashurisë, dilemave jetësore, mallit e çështjeve shoqërore. Ky libër me poezi është i treti që Zajmi-Rugova e ka botuar në Kosovë. Në foajenë e Teatrit Kombëtar të Kosovës, bashkë me Zajmi-Rugovën dhe Ismailin, ishin edhe aktorja dhe regjisorja Melihate Qena, poeti Shpëtim Selmani dhe aktoret Qëndresa Kajtazi dhe Fitore Boriqi. Të gostitur me kafe turke dhe llokum, ata lexuan disa nga poezitë që janë pjesë e “Valsit të mesnatës”.

Ky promovim u bë në kuadër të edicionit të katërt të festivalit “FemArt”, ndërsa libri është botuar nga shtëpia botuese “Buzuku”. Zajmi – Rugova, duke mos dashur të flasë shumë për librin e fundit, ka falënderuar të pranishmit dhe ka treguar për pauzën e saj të gjatë të shkruarit të poezive në gjuhën shqipe.

“Mendoj se poezia foli”, ka thënë ajo fill pas leximit që i bënë aktorët. “Pas një kohe shumë të gjatë, pas 15 vitesh, botova libër në gjuhën shqipe. Gjatë kësaj kohe kam botuar në gjuhë të huaja, dhe në këtë libër janë të përmbledhura edhe disa poezi që janë të shkruara brenda këtyre 15 viteve”, ka thënë Zajmi - Rugova, e cila ndër të tjera është autore e përmbledhjes me poezi “Kambanat e mëngjesit”, romanit “Fashitja e ëndrrave rebele”, librin publicistik “Un treno per Blace” botuar në Itali në vitin 1999, përmbledhjen me poezi “Baladë e bardhë”.

“Ishte kënaqësi ta kemi Iliren, sepse çdo vit mundohemi të bëjmë nga një promovim të librit. Po e prisnim një ditë që të bëjmë promovim të një libri të Ilires”, ka thënë Zana Hoxha-Krasniqi, drejtoresha e “FemArt” për promovimin e së hënës, ditës së fundit të edicionit të katërt të “FemArt” kur është dhënë edhe shfaqja “Rrëfime private” nga autorja Ingmar Bergman dhe me regji të Nina Nikolikj. Përmbyllja është bërë me koncertin e sopranos Besa Llugiqi e pianistes Lirika Pula ku në fund Bilbilit të Kosovës, Nexhmije Pagarusha, i është ndarë çmimi “FemArt”, i cili u nda për herë të parë në kuadër të këtij festivali.

Wednesday, June 01, 2016

U promovua “Valsi i mesnatës” i Ilire Zajmit – Rugovës

U promovua “Valsi i mesnatës” i Ilire Zajmit – Rugovës: Prishtinë, 31 maj - Pasi që aktorja Anisa Ismaili e bëri një përmbledhje të punëve që bën Ilire Zajmi-Rugova, e pyeti nëse lodhet ndonjëherë. Ajo iu përgjigjet me “Po”.

Friday, May 27, 2016

IlIRE ZAJMI: POEZIA, ARTI, E GJEN RRUGËN

Të hënën në Prishtinë, në foajeun e Teatrit Kombëtar, në orën 17.00, në kuadër të festivalit “FEMART”, do të përurohet libri poetik i autores Ilire Zajmi Rugova, “Valsi i mesnatës”.
 
Iliree
 
 
Pse po e përuroni librin pikërisht në kuadër të këtij festivali?
Ilire Zajmi: Ka shumë arsye që libri im, i botuar nga shtëpia botuese “Buzuku”, do të përurohet në kuadër të festivalit “Femart”, i cili në Kosovë organizohet për herë të katërt. E para, festivali tashmë ka bërë emër dhe është festival i cili lufton për të drejtat e grave, lufton dhunën ndaj gruas dhe përgjithësisht lufton për barazi gjinore në shoqëri. Arsyeja e dytë është se janë shumë artiste pjesëmarrëse në këtë festival, të cilat radhazi kanë ndjekur aktivitete të shumta, jo vetëm përurim librash, por edhe filma dokumentarë, shfaqje të ndryshme, janë ndarë shumë të kënaqura për organizimin, por gjithashtu edhe me publikun, i cili i ka ndjekur me vëmendje të gjitha këto aktivitete.
Keni paralajmëruar se përurimi i librit “Valsi i Mesnatës” do të jetë ndryshe. Çka do të ketë ndryshe nga përurimet e zakonshme?
Ilire Zajmi: Besoj se është hera e parë që përurimi nuk do të jetë ashtu siç ne dimë t’i bëjmë përurimet e librave, kur për to flasin recensentë, thuren lavde etj., por do të jetë një formë komunikimi me publikun dhe me të ftuarit që do të vijnë për ta ndjekur këtë ngjarje.  Të lejojmë që poezia të flasë vetë. Do të jetë mënyrë pak teatrale, nëse mund ta quaj kështu. Do të lexohen poezi nga libri, por jo vetëm poezitë në gjuhën shqipe, po edhe ato që janë përkthyer në disa gjuhë të huaja, si: angleze, italiane, frënge, serbe, etj., si dhe do të ketë pyetje nga publiku për autoren.
 
Poezitë i kushtohen vetëm femrës?
Ilire Zajmi: Ka poezi për femrën, ka poezi të cilat, natyrisht, flasin kryesisht për gruan, për trupin e saj, për botën e saj, por ka dhe poezi të cilat flasim edhe për tema të tjera, si lirikë dashurie ose për realitetin.
 
Fakti që poezia juaj është përkthyer në disa gjuhë të rëndësishme, tregon dhe vlerën e saj. Sa iu ka hapur dyert përkthimi i poezisë suaj?
Ilire Zajmi: Unë besoj që m’i ka hapur dyert mjaft për arsye se vetë ftesat për të marrë pjesë në disa festivale të njohura rajonale e evropiane, pastaj krijimi i kontakteve me poetë të ndryshëm, organizatorë festivalesh, botues, shkrimtarë nga shumë vende të botës, të gjitha këto kanë ndikuar ndoshta që edhe të botohen poezitë e mia si në Itali, në Francë e në disa vende të ndryshme të Evropës, por edhe në revista në Amerikë, në Kanada, etj. Të gjitha këto më kanë dhënë shtytje që të vazhdoj punën time, sepse është një ndjenjë shumë e veçantë kur puna që e bën vlerësohet edhe përtej kufijve. Poezia, arti, thjesht e gjen rrugën.


Tuesday, May 24, 2016

Leksion



Dashuro një burrë që me mëngjes e kupton si ndihesh
 

në drekë me buzëgaz të pret e në mbrëmje s ‘harron kush je

dashuro një burrë që frymon për ty

je vegim i tij i parë e i fundit  

dashuro një burrë që të puth papritur

një burrë të hareshëm që nuk njeh trishtimin

dashuro një burrë që respekton lirinë tënde

e vlerëson zgjedhjet e tua

një burrë që të pranon ashtu siç je

e brishtë e guximshme unike

dashuro një burrë që e ka kuptuar

që gjithçka që e rrethon je ti

e nëse nuk e gjen atëherë dashuro jetën

se vlen të dashurosh çfarëdo burri.

 

 

Thursday, May 19, 2016

Tokio – ikona e lashtësisë moderne

Tokio – ikona e lashtësisë moderne: Të vizitosh Tokion do të thotë të përjetosh energjinë e një prej qyteteve më të mëdha të botës, vendin e bumit teknologjik, të kullave të larta, rrokaqiejve, artit antik e pemëve të famshme të qershive Sakura.

Monday, March 14, 2016

“Valsi i mesnatës”, libri me poezi i autores Ilire Zajmi

“Valsi i mesnatës”, libri me poezi i autores Ilire Zajmi: “Valsi i mesnatës”, sipas autores, rastisi të botohet pak para Panairit të Librit në Paris, kështu që praktikisht ky libër do të jetë i pranishëm në stendën e Kosovës atje. “Libri im do të jetë i pranishëm në stendën e Kosovës në Paris, bashkë me librin e botuar në frëngjisht, nga shtëpia botuese l’ Harmattan. Nuk besoj se ka promovim më të mirë të librit për një autor, sesa pjesëmarrja në panaire ndërkombëtare”, ka thënë për KultPlus, Ilire Zajmi

Wednesday, February 24, 2016

Effetto ottico

 
 
Io credo in un giorno nuovo
quelli vecchi mi hanno imprigionata
nella vanità dei sogni e dei paradossi
Io credo nell’avvenire
il presente mi ha abbandonata
e mi sento un vecchio inutile tappeto
Io credo in un amore che sia vero
quello vecchio è passato inavvertito ai miei occhi
Io credo io credo io credo
che il passato
il presente
il futuro
non siano che un effetto ottico
della vita umana.
 
 
 
traduzione: Giuseppe Napolitano
 
 
 
 
 

Codex Episoda 12 Ilire Zajmi 14 08 2021